تأثیر پستی و بلندی و زمان در تشکیل خاک با مواد مادری آهکی تحت شرایط نیمه خشک منطقه رجئین میانه

تکوین، تکامل، طبقه بندی، خصوصیات مورفولوژیکی و فیزیکوشیمیایی خاک های دشت رجئین در استان آذربایجان شرقی تحت تأثیر توپوگرافی های مختلف، به عنوان یک عامل خاکساز و در شرایط آب و هوایی نیمه خشک بر روی مواد مادری آهکی مورد بررسی قرار گرفت. این دشت به مساحت 42000 هکتار در فاصله 35 کیلومتری جنوب شرقی میانه از توابع استان آذربایجان شرقی قرار دارد. خاک های منطقه دارای رژیم رطوبتی زریک و رژیم حرارتی مزیک می باشند. ارتفاع متوسط دشت 1290 متر از سطح دریا بوده و میانگین بارندگی و دمای سالیانه آن به ترتیب 4/305 میلی متر و 9/12 درجه سانتیگراد می باشد. سه واحد فیزیوگرافی شامل جلگه های مرتفع، دشت های آبرفتی دامنه ای و دشت های آبرفتی رودخانه ای در منطقه تشخیص داده شد. طبق نتایج آزمایشگاهی و مشاهدات صحرایی به نظر می رسد عمده ترین عامل های خاکسازی که سبب ایجاد اختلاف در خصوصیات خاک های منطقه شده، توپوگرافی و زمان است. وجود تنوع توپوگرافی از جلگه های مرتفع بالایی تا زمین های کنار رودخانه ها و نیز میزان هرزآب سطحی و مقدار آب نفوذ یافته به درون خاک و انتقال عمودی املاح و مواد در درون نیمرخ خاک توسعه و تکوین خاک ها را تحت تأثیر قرار داده است. خاک های انتی سول در دشت های آبرفتی رودخانه ای و دشت های آبرفتی دامنه ای جنوبی مشاهده می شوند. این خاک ها بدون تکامل پروفیلی بوده و توزیع آهک ثانویه در پروفیل خاک دیده نمی شود و فقط دارای یک افق سطحی اکریک می باشند. خاک های اینسپتی سول در این منطقه خاک هایی هستند که در ابتدای تکامل بوده و افق های b ، کلسیک و کمبیک در آنها دیده می شود.